Sztuczna inteligencja (AI) to technologia, która pozwala maszynom analizować dane, uczyć się i podejmować decyzje – często podobnie do człowieka. Spotykasz ją codziennie, nawet o tym nie myśląc: w wyszukiwarkach, mediach społecznościowych, rekomendacjach filmów czy wirtualnych asystentach.

Od czego wszystko się zaczęło?

Historia AI sięga 1956 roku, gdy na konferencji w Dartmouth po raz pierwszy użyto pojęcia „sztuczna inteligencja”. Początkowo AI opierała się na prostych regułach. Z czasem rozwinęło się uczenie maszynowe (Machine Learning), czyli podejście, w którym maszyny uczą się samodzielnie na podstawie danych.

Uczenie maszynowe – fundament współczesnej AI

Uczenie maszynowe (ML) to metoda, w której algorytmy analizują dane i uczą się na ich podstawie podejmować decyzje. To właśnie dzięki ML AI potrafi rozpoznawać obrazy, tłumaczyć języki czy filtrować spam w naszej skrzynce pocztowej.

Popularne algorytmy uczenia maszynowego:

W ML istnieją różne podejścia – od klasycznych, prostszych metod, po zaawansowane sieci neuronowe:

• Regresja liniowa – do przewidywania wartości liczbowych.
• Drzewa decyzyjne – analizują warunki i podejmują decyzje jak seria pytań.
• Random Forest – zestaw wielu drzew, który poprawia dokładność.
• k-NN (k-nearest neighbors) – klasyfikuje dane na podstawie podobieństwa.
• SVM – skuteczny przy separowaniu danych na grupy.
• Naive Bayes – szybki i probabilistyczny, świetny np. do filtrowania spamu.
• Sieci neuronowe – inspirowane ludzkim mózgiem, potrafią rozpoznawać obrazy, głos, język. Stanowią podstawę bardziej zaawansowanego podejścia: uczenia głębokiego (Deep Learning).

⠀Właśnie te głębokie sieci neuronowe są dziś wykorzystywane do tworzenia nowoczesnych modeli językowych – tzw. LLM-ów.

Czym są LLM-y (Large Language Models)?

LLM to duże modele językowe, które powstały dzięki uczeniu głębokiemu. Wykorzystują one specjalną architekturę sieci neuronowych zwaną transformerami. Pozwala ona analizować kontekst i znaczenie słów w zdaniach, dzięki czemu modele potrafią generować logiczne, spójne i naturalne wypowiedzi.
LLM-y uczą się na miliardach słów, książek, stron internetowych – i potrafią pisać tekst, tłumaczyć, odpowiadać na pytania czy nawet programować.

Najpopularniejsze czaty AI oparte na LLM-ach:

• ChatGPT (OpenAI) – wykorzystuje model GPT-4, oparty na architekturze transformerów.
• Gemini (Google) – model językowy Gemini 1.5, również zbudowany na transformerach.
• Perplexity AI – nowoczesny czat łączący LLM z wyszukiwarką, często wykorzystujący modele z rodziny GPT.

⠀To realne zastosowanie teorii w praktyce – dziś miliony ludzi na co dzień korzystają z tych narzędzi zamiast tradycyjnych wyszukiwarek.

Z własnego doświadczenia…

Z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że AI stała się częścią mojej codzienności. Nie korzystam już z klasycznej przeglądarki – rozmawiam z LLM-ami, które szybciej i trafniej dostarczają mi informacji. Wierzę, że to właśnie one w przyszłości zdominują sposób, w jaki wyszukujemy wiedzę – a właściwie już to robią.

Na koniec

Jeśli jeszcze nie korzystałeś z ChatGPT, Gemini czy Perplexity, warto spróbować. Nie musisz zadawać trudnych pytań. Zacznij od czegoś prostego, np.:
„Napisz krótką piosenkę o poranku”
albo
„Dlaczego niebo jest niebieskie?”
Zobaczysz, jak przyjemnie i naturalnie można wejść w świat AI – i może zostać tam na dłużej.

Podsumowanie

Sztuczna inteligencja to dziś coś więcej niż futurystyczna wizja – to technologia, która realnie zmienia nasz świat. Jej sercem jest uczenie maszynowe, oparte na różnych algorytmach – od prostych drzew decyzyjnych po zaawansowane sieci neuronowe. Na ich bazie powstały LLM-y, czyli duże modele językowe, które umożliwiają rozmowę z AI w sposób naturalny i przydatny na co dzień.